Yargıtay 16. Hukuk Dairesi

T.C. YARGITAY 16. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/8321
K. 2005/5960
T. 30.6.2005
• TAPU İPTALİ VE TESCİL ( İrsen İntikal ve Kazandırıcı Zamanaşımı Zilyetliğine Dayanılması )
• TENKİS DEFİ ( Tenkis Definin İhdasi Nitelikte Hüküm Almayı Amaçlayan ve Yenilik Doğurucu Dava Türünden Olması Nedeniyle Kadastro Mahkemesinin Görevi Dışında Kalması )

• KADASTRO MAHKEMESİNDE İLERİ SÜRÜLEN TENKİS DEFİ ( Yenilik Doğurucu Dava Türünden Olması Nedeniyle Tenkis Definin Kadastro Mahkemesinin Görevi Dışında Kalması )

• YENİLİK DOĞURUCU DAVA ( Tenkis Davasının Bu Özellikte Olması – Görevli Mahkemenin Kadastro Mahkemesi Değil Asliye Hukuk Mahkemesi Olması )
• GÖREVLİ MAHKEME ( Tenkis Davalarının Yenilik Doğurucu Davalardan Olması Nedeniyle Görevli Mahkemenin Kadastro Mahkemesi Değil Asliye Hukuk Mahkemesi Olması )
3402/m.25
ÖZET : Tenkis davaları ihdasi nitelikte hüküm almayı amaç güden dava türünden olması nedeni ile 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 25/son maddesi gereğince Kadastro Mahkemesinin görevi dışında kalır.

DAVA : Taraflar arasında kadastro tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. gereği görüşüldü:

KARAR : Kadastro sırasında 112 ada 69.146 ada 6 ve 7 parsel sayılı 3143.09, 829.61 ve 889.86 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle 69 nolu parsel davalı Şükrü ve Mustafa, 6 nolu parsel davalı Özcan, 7 nolu parsel davalı Numan adına tesbit edilmiştir. Davacılar Hatice ve Ayişe, yasal süresi içinde irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmışlardır. Yargılama sırasında müdahiller Müese ve Nafiz, çekişmeli parsellerin müşterek kök muristen kalıp terekesinin taksim edilmediğine dayanarak davaya katılmışlardır. Yargılama sırasında müdahiller vekili tenkis definde bulunmuştur. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacılar ve müdahillerin davalarının reddine, çekişmeli parsellerin tesbit gibi tescillerine karar verilmiş; hüküm müdahiller vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre müdahil vekilinin diğer temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak müdahil taraf, yapılan satışlarla mahfuz hissesinin ihlal edildiğini ileri sürerek tenkis talebinde bulunmuştur. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 25/son maddesinde “… Mahkemeden yenilik doğurucu hüküm almayı gerektiren dava ile ilgili isteklerin incelenmesi Kadastro Mahkemesinin görevi dışındadır.” Hükmü yer almış bulunmaktadır. Tenkis davaları ihdasi nitelikte hüküm almayı amaç güden dava türünden olması nedeni ile 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 25/son maddesi gereğince Kadastro Mahkemesinin görevi dışında kalır. Bir diğer ifade ile tenkis davası yenilik doğurucu dava niteliğinde bulunduğundan bu davalara Kadastro Mahkemesinde bakılamaz. Hal böyle olunca, müdahillerin tenkis içeren talepleri yönünden mahkemenin görevsizliğine, dosyanın görevli Asliye Hukuk Mahkemesine tevdiine karar verilmesi gerekir.

SONUÇ : Mahkemece görev hususu nazara alınmadan işin esası hakkında hüküm kurulması isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 30.6.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU
E. 1998/2-722
K. 1998/729
T. 21.10.1998
• HAKKIN ÖZÜNDEN ŞARTSIZ VAZGEÇME ( Geçerli Feragat Beyanı İçin )
• TENKİS DEFİNDEN FERAGAT ( Kayıtsız Şartsız Olması Gereği )
• FERAGAT ( Kayıtsız ve Şartsız Olması Gereği )
1086/m.91
ÖZET : Tenkis def`inde koşulsuz olarak feragat edilmemişse hakkın özünden vazgeçilmediğinden dosyadaki delillere göre karar verilmelidir.

DAVA : Taraflar arasındaki “Tapu iptali ve tescil” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Kayseri 1. Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 26.10.1992 gün ve 1992/215 E- 656 K. sayılı Kararın incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay Hukuk Dairesi`nin 25.5.1993 gün ve 1993/646-5536 sayılı ilamiyle; … 1 – Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre davalıların temyiz itirazları yersizdir.

2 – Davacıların temyizine gelince; davalılar vekilleri dosya arasında bulunan muhtelif dilekçeler ile tenkis def`inden feragat etmişlerdir.

Bu durumda muris O. intikal eden gayrimenkuller ile gayrimenkul paylarının davacılar adına tesciline karar vermek gerekirken söz konusu feragat gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir… gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz Eden: Davacılar vekili

Hukuk Genel Kurulu`nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Dava vasiyetnameye dayanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair kurulan hüküm, Özel Dairece; davalı N. vekilinin tenkis def`inden vazgeçmiş olması nedeniyle davanın kabulüne karar verilmesi gereğine değinilerek bozulmuştur.

Oysa davalı N. vekili tarafından verilen tarihsiz ve 3.6.1992 günlü dilekçelerde “Tenkis talebinden feragat isteğimizin kabulü ile davanın reddine, müvekkilinin saklı payı oranında tereke gayrimenkullerinin adına tesciline…” karar verilmesi istenmiştir. Bu itibarla ortada hakkın özünden açık ve şartsız vazgeçildiğine dair bir feragat beyanı bulunmamaktadır. Bu nedenle mahkemenin bu yöne değinen direnmesi yerindedir. Ne var ki, işin esası bakımından davacıların temyiz itirazları Özel Daire tarafından incelenmediğinden dosya görevli Özel Dairesine gönderilmelidir.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle yerel mahkemenin direnmesi yerinde olduğundan, davanın esasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 2. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 21.10.1998 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

Yayım tarihi
karars olarak sınıflandırılmış